Ekspertyza techniczna w sprawie warunków zastępczych w stosunku do warunków techniczno-budowlanych lub w sprawie warunków zamiennych w stosunku do przepisów ochrony przeciwpożarowej jest to dokument sporządzany przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Opracowanie które wymienia wszystkie niezgodności z wymaganiami warunków technicznych lub przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz proponuje w zamian za występujące nieprawidłowości zastosowanie rozwiązań zastępczych i zamiennych w obiekcie daje możliwość uzyskania postanowienia KW PSP zezwalające na dalszą eksploatację budynku zgodnie z obowiązującym prawem. Konieczność otrzymania postanowienia występuje w przypadku kiedy nie można doprowadzić do zgodności budynku z obecnie obowiązującymi przepisami w następujących przepadkach:
- przebudowy budynku
- nadbudowy budynku
- rozbudowy budynku
- zmiany charakteru użytkowania budynku
- uznania budynku jako zagrażającego życiu
Zgodnie z obowiązującymi przepisami wniosek o wydanie postanowienia na podstawie ekspertyzy składa inwestor lub właściciel ta na podstawie pełnomocnictwa prowadzimy sprawę aż do uzyskania prawomocnego postanowienia.
Do wniosku musi zostać dołączona ekspertyza która wymienia nieprawidłowości występująca w budynku z podziałem na te które zostaną usunięte oraz na te które z różnych powodów głównie technicznych pozostaną w budynku. W zamian za nieprawidłowości które będą dalej występować w budynku rzeczoznawca proponuje warunki zastępcze lub zamienne mające na celu spełnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej w inny sposób niż określone w warunkach techniczno-budowlanych lub zapewnienie niepogorszenia warunków ochrony w przypadku przepisów przeciwpożarowych z szerokim uzasadnieniem zaproponowanych rozwiązań.
Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej na podstawie ekspertyzy wydaje postanowienie w którym może wyrazić zgodę na zaproponowane warunki zastępcze lub zamienne, może wyrazić zgodę z zastosowaniem dodatkowych warunków lub może odmówić zgody na zaproponowane warunki.
Z uwagi, że obowiązujące wymagania z zakresu ochrony przeciwpożarowej dają możliwość elastycznego i indywidualnego podejścia do problemów bezpieczeństwa pożarowego dla każdego budynku z zabezpieczeniem w inne rozwiązania niż te które są wymagane w przepisach prawa.
Zastosowanie rozwiązań zastępczych i zamiennych możliwe jest w kilku obszarach
- warunków techniczno-budowlanych budynków w związku z przebudową, nadbudową i zmianą sposobu użytkowania – § 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690)
- zaopatrzenia w wodę do celów przeciwpożarowych – § 8 ust. 3 Rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 24 lipca 2009 r. w sprawie zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. nr 124, poz. 1030)
- dróg pożarowych – §13 ust. 4 Rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 24 lipca 2009 r. w sprawie zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. nr 124, poz. 1030)
- urządzeń przeciwpożarowych stosowanych w obiekcie – § 1 ust. 2 Rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719),
- baz i stacji paliw płynnych – § 3 ust. 4 Rozporządzenia ministra gospodarki z 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazyi stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. nr 243, poz. 2063).